Konuk yazarımız Ögeday bey’in 2014 için ilk yazısını biraz geç olsa da yayınlıyorum. 2014 yılı için ön görülerini paylaşmış. Risk ve değer hesabının çok iyi yapılması gereken bir yıl olacak.
2014 yilinda emlak yatirimi ve onumuzdeki riskler
2014 yili Turkiye icin her acidan zorlu gececek gibi.
Lokal ve uluslararasi bircok riskler mevcut.
Kisaca ozetlemek gerekirse ;
1.ABD’de faizler artmaya basladi ( 10 yillik ABD faizi %3 uzeri ) ve FED kemer sikmayi daha da arttiracak gibi.
Ucuz ve bol para donemi bitiyor..
Bu Turk bankalarinin yurtdisindan daha zor ve pahali sendikasyon kredisi bulmasi anlamina gelir ve Turk mortgage faizlerini yukari dogru direkt etkiler..
Su anda 120 Aylik mortgage faizlerinde ilk hedef 1% uzeri ve sanirim 2014 ilk 6 ayda %1.10-1.20 aylik mortgage faizlerini gorecegiz.
Mortgage kredileri hem zorlasiyor hem de pahallaniyor.
2.BDDK’nin tum kredilere ve kredi kartlarina getirdigi zorlu sartlar artik hanehalkinin kolay borclanmasini onleyecek cinsten.
Borclanmak ve kredi almak her anlamda zorlasacak.
3.Dusen BIST ve altin ve yukselen tahvil/bono faizleri ve doviz kurlari piyasadaki algiyi bozdu ve herkes beklemeye gecti.
Herkes mevcut yatirimlarinda simdilik beklemede.
4.Siyasi riskler ve onumuzdeki donemdeki yerel ,genel ve cumhurbaskanlgi secimleri belirsizligi arttiriyor.
Belirsizlik her anlamda tum bekleyen kararlari etkileyecek cinsten.
5. Halihazirda yukselen insaat maliyetleri doviz kurlarinin daha da artmasiyla yeni bir yukselis trendien girecek gibi.
Maliyetler artacak ve bu da mecburen satis fiyatlarina istemeye istemeye yansitilacak.
6. Yilbasinda gelen zamlar ve enflasyonun tekrar yukselmeye baslamasi mevduat ve bono faizlerini arttiracak ve emlagin cazibesini etkileyecek gibi.
Emlak getirisine alternatif mevduat ve bono faizleri gorebiliriz.
7. Artan emlak vergileri ve gayrimenkul iradlarina uygulanan gelir vergisi ( alim-satim ve kira gelirleri ) degisiklikleri yatirim amacli emlak motivasyonunu bozacak gibi.
Emlak vergileri ve irada uygulanan gelir vergisi reel getiriyi oldukca tirpanliyor.
8.Konutta artan arz fazlasi ve bankalarin sorunlu gayrimenkul kredi portfoyundeki artis arz-talep dengesini daha da bozacak gibi.
9. Tum varlik fiyatlarinda olusan balonlarin ( borsa, degerli metaller, vb ) sonmeye baslamasi emlak yatirimlarinda da deger kaybina veya duraganliga yol acacak gibi.
10. Turkiye’nin mevcut cari acik problemi ve devam eden siyasi gerilim ulke notumuzu ve ulkeye emlak yatirimi yapan yabanci yatirimcilardaki algiyi ve motivasyonu bozacak gibi.
Kisacasi 2014 her acidan sikintili ve zorlu gececek; bu anlamda her turlu yatirim kararinda dikkatli olmak lazim !
Syglar,
Ogeday Sogut | Sales & Marketing and Capital Markets Director