Tarkan: Serdar bey merhaba,
Konut fiyatları neden artıyor, daha ne kadar artacak başlıklı yazınızı birkaç kez okudum. Yazınızın bir kısmında bir husus dikkatimi çekti. İzmir Konak’ta son 10 yılda konut fiyatları %82 artmış diye bir grafik var. Daha internette gezinirken bir yerlerde Reidin’in Temmuz 2014 raporuna denk geldim. orada da Türkiye genelinde 2010 Ocak’tan 2014 Temmuza kadar (54 ay) konut fiyatlarında %49.9 artış olduğuna dair istatistik vardı.
Her 2 veri ile mevduat faizini kıyasladım bende. 2010 Ocak ayında 100.000 TL’si olan birisi her ay %10 brüt aylık mevduata parasını yatırsa ve hiç ellemese 2014 Temmuz’da 147.500 TL’si oluyor net olarak. yani %47.5 getirisi var. aynı dönemde konutun getirisi çok az yukarıda %49.9. Yine sizin grafiğinizdeki Konak son 10 yıl konut fiyatı ile mevduatı kıyasladım. Konak’ta son 10 yılda g.menkul %82 artmış iken yine sabit %10 mevduat faizine yatırıldıldığında 100.000 TL tutarlı mevduat 10 yılın sonunda 237.000 TL oluyor yani % 137 artmış oluyor, oysa ki konut %82 artmış aynı dönemde. Birde üstüne son 10 yılda çıkan krizler ile mevduat faizinin zaman zaman %30’ları gördüğü sözkonusu var ki bunu gözardı edip ortalama %10’dan hesapladım ben. Şu anda mevduatın en düşük olduğu durumda bile faizler brüt %10-10.50 bandında zaten bundan daha düşükte olmadı hiç son 10 yılda.
Şimdi bu durumda baktığımızda son 5 yılda mevduat ile konut fiyatındaki getiri hemen hemen aynı iken son 10 yılda mevduat getirisi açık ara önde. Bu durumda ya ben hesaplamalarımda birşeyi gözden kaçırdım, yanlış yorumladım, yanlış düşündüm ya da gerçekten konut genelde halk arasındaki söylendiği gibi en iyi yatırım aracı değil. gerek burada gerek başka yerlerde insanların yazdıklarını okuyorum X projesinen ev aldım 100 TL’ye bittiğinde sattım 2 sene sonra 150 TL’ye acayip kar elde ettim gibi birçok yazı görüyorum, birde bu istatistikleri ve hesaplamaları görüyorum ve kafam karışıyor. nerede o zaman bu kazançların istatistiklere yansıması diye. benmi yanlış hesaplıyorum, yanlış düşünüyorum yoksa istatistikler mi birşeyleri ıskalıyor tamda sizin araştırmanız üzerine bu konuda yardımcı olursanız sevinirim.
iyi çalışmalar.
Serdar Dağıstan: Konut ortalama fiyat artışının mevduatın biraz üzerinde olması normal zaten. Bu gerçek balon olayının olmadığını gösteriyor. Gözden kaçırdığınız olay konutun kira getirisi yanında aynı zamanda değerlenmesi de; mevduatta paranız sadece faiz kazanırken, konuta yatırdığınız para kira şeklinde faiz almakla beraber bir de üzerine değerlenme dolayısıyla getirisi de oluyor. Bu sebeple konut iyi bir yatırım aracı olarak kabul ediliyor.
Son paragrafta bahsettiğiniz konu da bazı proje ve lokasyonlar için gerçek olabiliyor. İstatistikler ortalama rakamları veriyor, demek bazıları ortalamaların üzerinde kazanırken bazıları da altında kalıyor. İstatistiklerin bir eksik tarafı tapudaki işlemler resmi rakamlar üzerinden yapıldığı için istatistiklere de sadece resmi rakamlar yansıyor olabilir; evin kazancını açıktan alan birisinin bu kazancı istatistiklere girmemiş oluyor. Her ne kadar açıktan para alıp verme olayı sektörde azalmaktaysa da, özellikle şahıslar arasındaki alışverişlerde hala çok açık para transferi olabiliyor.